Στις μέρες μας, το διαδίκτυο αποτελεί ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άτομα κάθε ηλικίας.
Ωστόσο, παρά τη χρησιμότητά του, μπορεί να βάλει τους χρήστες σε κίνδυνο όταν δεν χρησιμοποιείται με προσοχή. Τα παιδιά και οι έφηβοι είναι από τους πιο ενεργούς χρήστες του ίντερνετ και σε μεγάλο ποσοστό, από τους πιο ευάλωτους σε διαδικτυακές απειλές. Λόγω του νεαρού της ηλικίας τους και της άγνοιας που έχουν πολλές φορές για τους κινδύνους, τα παιδιά είναι εύκολοι στόχοι και μπορεί να πέσουν στις παγίδες των εγκληματιών.
Ας δούμε μερικούς από τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί στο διαδίκτυο:
Cyberbullying: Το Cyberbullying μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω SMS, εφαρμογών ή μέσω των social media, καθώς και σε φόρουμ ή παιχνίδια όπου οι χρήστες μπορούν να δουν, να συμμετάσχουν ή να μοιραστούν περιεχόμενο. Περιλαμβάνει την αποστολή, δημοσίευση ή κοινή χρήση αρνητικού, προσβλητικού ή ψευδούς περιεχομένου για κάποιον. Μπορεί να περιλαμβάνει την κοινή χρήση προσωπικών ή ιδιωτικών πληροφοριών σχετικά με ένα άτομο προκαλώντας αμηχανία ή ντροπή. Ορισμένες φορές μπορεί να είναι τόσο έντονο που μπορεί να παραπέμπει σε εγκληματική συμπεριφορά.
Λόγω της φύσης του, είναι ιδιαίτερα ψυχοφθόρο για τα άτομα που το δέχονται, καθώς αναγκάζονται να το υποστούν όποτε βρίσκονται συνδεδεμένα στο διαδίκτυο. Ακόμα είναι αρκετά δύσκολο να γίνει αντιληπτό από γονείς και καθηγητές, αφού δεν πραγματοποιείτε σε χώρο όπου θα μπορούσε να πέσει στην αντίληψή τους, εκτός εάν το ίδιο το θύμα μιλήσει γι’ αυτό.
Το Cyberbullying μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχολογία και την ψυχική υγεία του παιδιού, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, το θύμα μπορεί να κάνει κακό στον εαυτό του.
Διαδικτυακοί θηρευτές: Μία από τις πλέον επικίνδυνες απειλές που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί στο ίντερνετ είναι οι λεγόμενοι «θηρευτές», οι οποίοι συχνά παρακολουθούν τα παιδιά στο Διαδίκτυο. Εκμεταλλευόμενοι την αθωότητά τους, την έλλειψη εποπτείας ενηλίκων και κάνοντας κατάχρηση της εμπιστοσύνης τους, μπορούν να δελεάσουν τα παιδιά να κάνουν επικίνδυνα πράγματα, όπως να τους συναντήσουν κάπου έξω από το σπίτι. Αυτοί οι θηρευτές κατασκευάζουν ψεύτικα προφίλ στα social media και τις πλατφόρμες παιχνιδιών που απευθύνονται σε παιδιά, ώστε να έχουν άμεση επικοινωνία μαζί τους.
Οι διαδικτυακοί θηρευτές, προσπαθούν να χτίσουν μια σχέση με τα θύματα και στη συνέχεια, χρησιμοποιούν αυτή τη σχέση για να επωφεληθούν με διάφορους τρόπους. Τα θύματα αυτών των εγκληματιών μπορούν να αντιμετωπίσουν πολύ επικίνδυνες καταστάσεις, όπως σεξουαλική κακοποίηση, απαγωγή, εκβιασμό, εκφοβισμό κ.α
Παιχνίδια προκλήσεων: Μία ακόμα διαδικτυακή απειλή που μπορεί να βλάψει τόσο την ψυχική όσο και την σωματική υγεία ενός παιδιού ή εφήβου, είναι τα παιχνίδια προκλήσεων. Πρόκειται για «παιχνίδια», τα οποία ζητούν από τους παίκτες να κάνουν διάφορα επικίνδυνα πράγματα, όπως να χαράξουν το δέρμα τους ή να ανάψουν το γκάζι στην κουζίνα όταν οι άλλοι κοιμούνται. Χωρίζονται σε επίπεδα και όσο το επίπεδο μεγαλώνει τόσο πιο δύσκολο είναι αυτό που πρέπει να κάνει ο παίκτης.
Μερικά από αυτά, όπως το blue whale, ζητούν από τους παίκτες να αυτοκτονήσουν στο τελευταίο στάδιο και οι χειριστές τους απειλούν τα θύματα ότι αν δεν το κάνουν θα βλάψουν κάποιο δικό τους άτομο.
Sexting: Μία από τις αυξανόμενες ανησυχητικές πρακτικές των εφήβων, είναι και το λεγόμενο sexting, το οποίο περιλαμβάνει την αποστολή και λήψη σεξουαλικών κειμένων και φωτογραφιών. Αυτή η πρακτική μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, καθώς αυτό το περιεχόμενο μπορεί να διαρρεύσει στο διαδίκτυο και να βλάψει το άτομο που απεικονίζεται.
Phishing email και smishing: Είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τα παιδιά να εντοπίσουν ένα phishing email, καθώς τις περισσότερες φορές φαίνεται να προέρχεται από κάποιον έγκυρο αποστολέα, όπως έναν φίλο ή ένα μέλος της οικογένειας. Αυτό, μπορεί επίσης να γίνει με τη χρήση εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων ή SMS και ονομάζεται “smishing”. Τα ηλεκτρονικά μηνύματα “phishing” και τα μηνύματα “smishing” μπορούν να εμφανιστούν ανά πάσα στιγμή σε μία συσκευή.
Scams: Τα παιδιά είναι επίσης πιθανό να ξεγελαστούν από απάτες, που προσφέρουν πράγματα που τους αρέσουν, όπως για παράδειγμα δωρεάν πρόσβαση σε διαδικτυακά παιχνίδια. Τα νεαρά άτομα είναι πιο επιρρεπή σε απάτες επειδή δεν έχουν μάθει ακόμη να είναι επιφυλακτικά.
Προσωπικές πληροφορίες: Τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν πότε πρέπει να μπαίνουν όρια. Έτσι, μπορούν να δημοσιεύουν προσωπικά αναγνωριστικά στοιχεία στο διαδίκτυο, όπως για παράδειγμα στα προφίλ τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία δεν πρέπει να είναι δημόσια. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει οτιδήποτε, από εικόνες από προσωπικές στιγμές έως τις διευθύνσεις σπιτιού τους ή τα σχέδια της οικογένειας για τις διακοπές.
Μελλοντικές επιπτώσεις: Ένας ακόμα όχι και τόσο προφανής κίνδυνος, είναι το πώς μπορεί να επηρεάσουν το μέλλον του παιδιού οι ενέργειες που κάνει στο διαδίκτυο. Οτιδήποτε ανεβαίνει στο ίντερνετ δεν μπορεί να σβηστεί εντελώς. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο για έναν έφηβο να σκεφτεί πώς μια φωτογραφία από ένα πάρτι ή ένα μήνυμα στο Snapchat θα μπορούσε να επηρεάσει κάποια στιγμή την ενήλικη ζωή του. Θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη δουλειά του, ή να χρησιμοποιηθεί από κάποιον που θέλει να βλάψει την υπόληψή του.
Ωστόσο υπάρχουν αρκετοί τρόποι με τους οποίους οι γονείς μπορούν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τους παραπάνω κινδύνους.
Ο πιο σημαντικός είναι να έχουν μία γέφυρα επικοινωνίας με τα παιδιά τους και μία σχέση εμπιστοσύνης, έτσι ώστε να μην φοβούνται και να μην ντρέπονται να τους αναφέρουν οτιδήποτε τους έχει συμβεί. Είναι καλό οι γονείς να κάνουν συχνά συζητήσεις με τα παιδιά και να τα ρωτούν για τα θέματα που τα απασχολούν, τα προβληματίζουν ή τα φέρνουν σε δύσκολη θέση ώστε να τα βοηθούν να τα αντιμετωπίσουν.
Για να προστατεύσουν τα παιδιά από ακατάλληλο περιεχόμενο, μπορούν να ενεργοποιήσουν «γονικό έλεγχο» στις συσκευές που χρησιμοποιούν έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση μόνο σε σελίδες που είναι κατάλληλες για την ηλικία τους.
Εάν το παιδί διαθέτει λογαριασμό στα social media, είναι καλό οι γονείς να το βοηθήσουν να τον φτιάξει έτσι ώστε να μην βάλει πληροφορίες που δεν πρέπει να δημοσιευτούν και να τον παρακολουθούν ώστε να μην ανεβαίνει περιεχόμενο που μπορεί να εκθέσει το παιδί. Ακόμα είναι πολύ σημαντικό να συμβουλεύουν το παιδί να μην δέχεται αιτήματα φιλίας από άτομα που δεν γνωρίζει προσωπικά.
Σχετικά με τις ηλεκτρονικές απάτες, εκτός από το να συμβουλεύσουν τα παιδιά να ζητούν τη γνώμη των γονιών πριν κάνουν κλικ σε έναν σύνδεσμο, μπορούν να εγκαταστήσουν λογισμικό προστασίας στις συσκευές για περισσότερη ασφάλεια.
Επιπλέον, το παιδί πρέπει να εκπαιδεύεται από μικρή ηλικία ώστε να μην παρασύρεται από διαφημίσεις που υπόσχονται πολλά πράγματα και να μην δίνει ποτέ προσωπικές πληροφορίες σε κανέναν.
Τέλος, οι γονείς πρέπει πάντοτε να επαγρυπνούν και να είναι κοντά στα παιδιά τους κι αν παρατηρήσουν αλλαγές στη συμπεριφορά τους να συζητήσουν ανοιχτά μαζί τους και να ελέγξουν τις ενέργειές τους στο διαδίκτυο.
Πηγή: SecNews